Temiz su kaynaklarının dünya nüfusuna yeterli gelmediğini, nedenlerini ve çözüme yönelik çalışmalarından önceki yazımızda bahsetmiştik.

Dünyadaki su kaynaklarının sadece bir bölümü içme ve kullanmaya elverişlidir. Bu suların kullanıma hazır hale gelmesi için filtrasyon ve ultraviyole dezenfeksiyon yöntemleri, bugün için rağbet gören çözümlerdir. Yaşam koşullarının normal seyrinde gittiği durumlarda arıtma sistemleri temiz su ihtiyacını yüksek oranda karşılar. Ancak sel, deprem v.b. doğal afetlerin yaşandığı durumlarda, seyahat esnasında ve yerleşim yerlerinden uzak noktalarda temiz suya erişim oldukça zor, hatta imkansızdır.

Gelişen teknoloji ile beraber her alanda ihtiyaca yönelik yeni ürünler ve yöntemler üzerinde yoğun çalışmalar devam etmektedir. Su temizleme özelliğine sahip GRAYL ULTRALIGHT ve PIPETLIFE STRAW içme suyu sağlamak adına yaratılmış etkileyici projelerdir. Ancak, dediğimiz gibi sistemlerin tüm dünyada kabul görmesi için %100 güvenilir, ekonomik, pratik , kolay ulaşılabilir ve üretime yatkın olması esasdır.Birçok nedenden dolayı bazı projeler üretim aşamasına gelmeden noktalanmaktadır. Avustralya’daki CSIRO araştırma merkezinde GRAFEN kullanılarak filtreleme sistemi geliştirilmeye çalışılıyor. Hızlı ve etkili bir şekilde suyu temizlemesi amaçlanan bu filtre ile içme suyuna erişemeyen milyonlarca insanın yaşamı değişmeyle kalmayacak, özellikle kriz zamanlarında belki de hayat kurtaracak. Araştırmacı ekibin üzerinde titizlikle çalıştığı en önemli detay filtrenin pratik,sade, ekonomik ve hızlı çözüm sunabilecek olmasıdır.

PEKİ GRAFEN FİLTRE NASIL ÇALIŞIR?

Filtrenin bünyesindeki ince GRAPHAIR tabakası, yüzeyindeki mikroskobik nano kanallar içinden suyun geçişine izin verirken daha büyük çaplı molekülleri tutma özelliğine sahiptir. Karbon atomunun bal peteği örgülü yapılarından olan GRAFEN, şimdiye kadar üretilen geçirgenliği en yüksek malzemedir.

Kullanım alanı oldukça geniştir. Ultra ince prezervatif, çevre dostu boya, kontak lens gibi ilginç ürünlerde de kullanması hedefleniyor. Standart GRAFEN’in su geçirmez özelliği olduğundan bilim adamları soya fasulyesi yağı kullanarak yeni bir GRAFEN YAĞI ürettiler. Sydney limanından yüksek oranda kirli su alınarak yapılan testlerde GRAPHAIR içeren filtrelerin tabakaları kirletici moleküllerle kaplandığında ilginç bir şekilde kirliliği daha fazla taramaya devam ettiği gözlenmiştir. Üretiminde soya fasulyesi yağı kullanılması nedeniyle standart GRAFEN’den çok daha ucuz ve çevre dostu olduğu uzmanlar tarafından onaylanıyor.

CSIRO, bu konudaki araştırmalarını tamamlayıp geniş ölçekte seri üretime geçebilmek için  son çalışmalarını yapıyor. Bu çalışmalar tamamlandığında evsel, endüstriyel, deniz suyu ve atık su arıtımı için GRAFEN filtreler belki de yakın zamanda kullanılacak duruma gelecektir.

Mustafa Yılmaz

Kaynak: https://search.csiro.au/search?q=graphene&btnG=Google%2BSearch&client=csiro_frontend&output=xml_no_dtd&proxystylesheet=csiro_frontend&proxyreload=0&sort=date%253AD%253AL%253Ad1&wc=200&wc_mc=1&oe=UTF-8&ie=UTF-8&ud=1&exclude_apps=1&site=Main&filter=0&getfields=*&sourcepage={09BBD9DA-6210-4029-86D1-BACCDFB87900}

Kaynak: bigumigu

Görsel: csiro