Tekstil, suyun en çok kullanıldığı sektörlerden biridir. Yıkama, boyama, ağartma ve son yıkama aşamalarında yüksek miktarda su kullanılmaktadır. Bir kilogram tekstil ürünü üretebilmek için, yaklaşık olarak 95-400 litre suya ihtiyaç olması, suyun tekstil sektörü için önemini anlatmaya yeterli olacaktır.
Bu suyun özellikleri, işlemin türüne, malzeme ya da son ürünün tipine, hatta kullanılan teçhizat ve tekniğin özelliklerine göre bile farklılıklar gösterebilir. Bunun temel nedeni, ham suda bulunan elementlerin (demir, mangan, vb.), bakterilerin, organik maddelerin, bikarbonat ve sertlik gibi suyun özelliklerinin, üretimin her aşamasında önemli sorunlara neden olmasıdır.
Membran (ters ozmoz-reverse osmosis) teknolojisi geliştirilmeden önce, bu sorunun önüne geçmek için çeşitli kimyasallar kullanılmaktaydı. Bu durum sadece üretim maliyetlerini ciddi oranda arttırmakla kalmıyor, süreçlerde kullanılan suyun hep aynı standartta tutulmasının imkânsızlığı nedeniyle makinelerin arızalanmasına, dolayısıyla verimliliğin düşmesine neden oluyordu.
Örneğin, suyun iletkenlik değerinin yüksek olması, boya aşamasında önemli bir dezavantajdır. İletken sularla boya yapmak daha fazla kimyasal kullanmayı zorunlu kılar, bu da maliyetleri artırır. Sudaki bikarbonat oranı yüksek ise boyama için gerekli olan pH’ın tutturulması oldukça zorlaşır. Ayrıca süreçlerde kullanılan kimyasalların çevreye vereceği zararlar, bunları önlemek için yapılacak tesislerin işletmeye getireceği ek maliyetleri de göz önünde tutmak gerekir.
Özetle, her sürecin ihtiyaç duyduğu su özelliklerinin belirlenip, bu değerlere uygun su kullanılması, verimlilik ve kaliteyi arttırır.
Günümüzde, suyun ihtiyaç duyulan özelliklerde üretilebilmesinin en ekonomik ve pratik yolu ters ozmoz (membran) sistemleridir. Bu sistemlerin alternatifi olarak kullanılmakta olan demineralizasyon (mineralsizleştirme) tekniği ile üretilen suyun birim maliyeti, yaklaşık olarak 2,3 katı daha pahalıdır. Başka bir deyişle TO, teknik ve ekonomik açıdan daha akılcı bir çözümdür.
Referanslar:
1) Tekstil Endüstrisi Proses Suyu Hazırlanmasında Membran Proseslerin Uygulanması (Yüksek Lisans Tezi), Çevre Müh. Ürfet ÖZKAN
2) Baburşah, S., (2004), “Tekstil Endüstrisi Atıksularının Gerikazanımı Ve Yeniden Kullanılması”, İ.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi